ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΑ

H τελευταία επίσκεψη και τελευταία συνέντευξη του Θόδωρου Αγγελόπουλου στην Λευκάδα …

Μάρτιος του 2010 και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος βρέθηκε για ακόμη μια φορά στην Λευκάδα καλεσμένος της Κινηματογραφικής Λέσχης. Τότε τιμήθηκε και από το δήμο Λευκάδας. Είχαμε την τύχη να μιλήσουμε μαζί του και να μας δώσει την τελευταία, όπως έμελλε, συνέντευξή του στην Λευκάδα. Τον είχαμε συναντήσει το πρωινό πριν την τιμητική εκδήλωση του δήμου στο ξενοδοχείο ΝΗΡΙΚΟΣ. Ή μάλλον για να είμαστε ακριβείς τον περιμέναμε να επιστρέψει από τη βόλτα του στη γέφυρα μια και ήθελε να ξανακάνει τη διαδρομή του…”Θίασου”…Σας παραθέτουμε εκείνη την τελευταία κουβέντα μας: “Μνήμες από τα γυρίσματα του «Θιάσου» αλλά και η εικόνα του αγαπημένου του φίλου Σπύρου Σταματέλου, του «γήινου» μελισσοκόμου από το χωριό Τσουκαλάδες που του ενέπνευσε και την ομώνυμη ταινία, ζωντάνεψαν στην πρώτη επαφή που είχε με τους δημοσιογράφους το πρωί της Δευτέρας ο Θόδωρος Αγγελόπουλος λίγες ώρες πριν ο δήμος Λευκάδας τον κάνει επίτιμο δημότη αυτής της πόλης. Λίγο πριν δεχτεί από την κινηματογραφική Λέσχη Λευκάδας τιμητική πλακέτα και προλογίσει το έργο του «Η σκόνη του χρόνου» που προβλήθηκε στον κινηματογράφο ΑΠΟΛΛΩΝ. Πολλές οι μνήμες του από την Λευκάδα. «Η πρώτη φορά που ήρθα ήμουν και τότε καλεσμένος της κινηματογραφικής λέσχης για να προλογήσω το έργο μου «Αναπαράσταση». Τότε με μάγεψαν οι ομορφιές της και είδα ότι μπορώ να κάνω και κάποια γυρίσματα από το «Θίασο». Εκείνη την περίοδο γνώρισα και τον Σπύρο (Σταματέλο) τον «γίηνο» μελισσοκόμο  που μου έδειξε τον τρόπο να κάνω αργότερα το «Μελισσοκόμο» και που ήμασταν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του». Κάπως έτσι ξεκίνησε η κουβέντα με το Θόδωρο Αγγελόπουλο καθισμένο σε ένα σημείο που να μπορεί να βλέπει από μακριά το Κάστρο. Αυτό ήταν και η μεγάλη του αγωνία. Να πάει βόλτα στο κάστρο, να θυμηθεί όλα αυτά που έζησε πριν πολλά χρόνια με τα γυρίσματα της πλέον πολυβραβευμένης του ταινίας, το «Θίασο». Λίγο πριν τη συνέντευξη τον είδαμε στον Πόντε να αγναντεύει το κάστρο. Λίγο αργότερα θα μας πει ότι «Η Λευκάδα άλλαξε. Έγινε πιο τουριστική». Μάλλον ήταν ευγενικός στις εκφράσεις του για κάποια πράγματα που είδε και τον στεναχώρησαν. «Εύχομαι αυτή η αλλαγή να είναι για καλό», είπε… «Πόσο σημαντικό είναι κ. Αγγελόπουλε, Μια μικρή κινηματογραφική λέσχη, όπως αυτή του ΟΡΦΕΑ να είναι και πάλι για σας ο λόγος της επίσκεψής σας στην Λευκάδα μετά από τόσα χρόνια», ήταν τα πρώτα μας λόγια. «Είναι πολύ σημαντικό να έρχομαι για πρώτη φορά στην Λευκάδα καλεσμένος της κινηματογραφικής λέσχης για την «Αναπαράσταση» και μετά από 40 περίπου χρόνια να καταφέρνει να επιβιώνει ακόμη. Αν πάτε σεάλλες περιοχές θα δείτε ότι δεν υπάρχουν πια οι κινηματογραφικές λέσχες. Το ίδιο συμβαίνει και με τις κινηματογραφικές αίθουσες. Δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες. Να σκεφτείτε ότι για τη νέα δουλειά που ετοιμάζω ψάχνω ένα παλιό κινηματογράφο και δεν βρίσκω». –         Θα μας πείτε κάτι για τη νέας σας ταινία; «Όχι γιατί μερικές φορές κάποια πράγματα όταν τα πει κανείς πρόωρα καίγονται…» –         Τουλάχιστον αν θα είναι μαυρόασπρη; –         «Όχι δεν θα είναι μαυρόασπρη. Θα κάνω όμως μια μαυρόαπρη μετά. Θέλω να τελειώσω την τριλογία. Το μαυρόασπρο έχει μια μαγεία γι αυτό άλλωστε όλοι οι φωτογράφοι προτιμούν το μαυρόασπρο. Ίσως ξεφεύγει από αυτό το ρεαλιστικό στοιχείο που έχει το χρώμα , δίνει ένα στοιχείο πιο ποιητικό…» Σε αυτό το σημείο χτυπάει το τηλέφωνό του και είναι ο Μισέλ Δημόπουλος. Ο επί χρόνια διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ο άνθρωπος που πραγματικά σημάδεψε το θεσμό. Ευκαιρία λοιπόν να τον ρωτήσουμε για το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης και την τύχη του μετά την δική του προεδρεία και την διευθυντική θέση του Μισέλ. « Θεωρώ ότι εκείνη η περίοδος ήταν η καλύτερη του Φεστιβάλ. Όταν άλλαξε η κυβέρνηση και ήρθε στη Θεσσαλονίκη ο κ. Τατούλης ως υφυπουργός πολιτισμού ακουγόταν ότι θέλει να αλλάξει τον Μισέλ. Σε μια συνέντευξη του κάνω μια τρομερή επίθεση και φυσικά αμέσως μετά  μας άλλαξε. Το τι έγινε μετά δε λέγεται. Μαζεύτηκαν χιλιάδες υπογραφές στο διαδίκτυο από όλους τους κινηματογραφιστές του κόσμου εναντίον αυτής της απόφασης. Φανταστείτε πόσο το φεστιβάλ είχε αποκτήσει ένα κύρος και μια σημαντικότητα.» – Πως βλέπεται να πηγαίνει τώρα; «Είναι μια δύσκολη περίοδος. Η οικονομική κρίση θα επηρεάσει σίγουρα το χώρο και θα γίνει ένα ψαλίδισμα στο φεστιβάλ, όπως και σε όλες τις εκδηλώσεις. Αυτό που είναι πολύ άσχημο είναι ότι κάθε φορά που υπάρχει ένα πρόβλημα το πληρώνει ο πολιτισμός. Εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε απεργία. Δεν έχει κανένα νόημα, καθώς καταλαβαίνεται. Ούτε πολιτικό αλλά ούτε οικονομικό κόστος έχει. Είμαστε στο αέρα και δεν έχουμε και δυνατότητα πίεσης. Όμως κάποια στιγμή οι κυβερνήσεις θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορεί να πληγεί ο πολιτισμός και να σταματήσουν το θέατρο ή ο κινηματογράφος. Μπορεί να εκλογικευτούν κάποια έξοδα αλλά όχι να σταματήσουν τα πάντα.» Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος μιλούσε για το έργο του με πάθος. Μιλούσε για τα ξίδια του σε όλο τον κόσμο με τις ταινίες του.  Χαρακτηριστικά θεωρεί πλέον ότι αυτό είναι η ζωή του, αλλά πλησιάζει και ο καιρός που θα πρέπει να πάρουν τη σκυτάλη νεότεροι κινηματογραφιστές που πολλοί από αυτούς είναι ενδιαφέροντες και με σημαντικό έργο.  Σε όλα τα φεστιβάλ οι ταινίες του έχουν πάρει βραβεία, έχει τιμηθεί με τα μεγαλύτερα βραβεία που μπορεί να πάρει μια ταινία. Γι αυτό άλλωστε τώρα πλέον στα φεστιβάλ οι ταινίες του προτιμά να είναι εκτός συναγωνισμού, μια και πρέπει να βραβεύονται νέοι σκηνοθέτες : « ¨Όπως είπε και ένας μεγάλος κινηματογραφιστής σε κάποιο φεστιβάλ. Δεν μπορούμε στον Αγγελόπουλο να δώσουμε δεύτερο βραβείο. Αλλά πρέπει να στηρίξουμε και τους νέους. Πρέπει πραγματικά να στηρίξουμε τους νέους. Ο κινηματογράφος πρέπει να ανανεώνεται δεν μπορεί να μένουμε συνέχεια στους παλιούς». Ήταν πολλά αυτά που ακούσαμε από τον ήρεμο και γαλήνιο αυτό το μεγάλο δημιουργό. Έπρεπε κάπου όμως να τελειώσουμε διότι ήθελε πολύ να κάνει βόλτα στο κάστρο και να συναντήσει στο χωριό Τσουκαλάδες, αν μπορούσε την χήρα του αγαπημένου του φίλου Σπύρου. Στο κάστρο πήγε. Το δεύτερο τελικά δεν το κατάφερε. Ίσως στο επόμενο ταξίδι του στην Λευκάδα.                                                    Η εκδήλωση    Μια σεμνή τελετή, όπως αρμόζει στον ήρεμο  αλλά παράλληλα  μεγάλο δημιουργό του κινηματογράφου, Θόδωρο Αγγελόπουλο, στο δημαρχείο τον ανακήρυξε επίτιμο δημότη της πόλης της Λευκάδας και τον έκανε μέλος μιας κοινωνίας με βαθύ πολιτισμό και αισθητική. Ο δήμαρχος Λευκάδας, Βασίλης Φέτσης,  παρουσία του νομάρχη, δημάρχων, ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού, διάβασε την ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου και το σκεπτικό αυτής της ανακήρυξης. Η τεράστια προσφορά του Έλληνα σκηνοθέτη και η σχέση του με την Λευκάδα ήταν τα σημεία που ο δήμαρχος ανέπτυξε τον Οκτώβριο του 2009 στο δημοτικό συμβούλιο όταν πήρε την παραπάνω απόφαση. Πάντα σεμνός ο Θόδωρος Αγγελόπουλος δέχτηκε την τιμητική αυτή διάκριση εξηγώντας ότι είναι παιδί του πολέμου και ότι   «ο ήχος από τις σειρήνες του πολέμου με έκανε σκηνοθέτη». Ο δήμαρχος Λευκάδας του απένειμε το έμβλημα της πόλης και την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου σε πάπυρο. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε προς τον κινηματογράφο ΑΠΟΛΛΩΝΑ όπου εκεί η κινηματογραφική λέσχη του ΟΡΦΕΑ, που ήταν και η αιτία της παρουσίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου στην Λευκάδα, του απένειμε επίσης τιμητική πλακέτα αλλά και βιβλία από τη δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης. Για το έργο και την προσφορά του Έλληνα δημιουργού μίλησε ο πρόεδρος του Ορφέα, Κώστας Κατωπόδης και η ψυχή της κινηματογραφικής λέσχης, Τούλα Σκληρού.  Λίγο πριν την προβολή της ταινίας του «η σκόνη του χρόνου» ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης παρότρυνε το κοινό… με ένα ανέκδοτο που δεν καταθέτει τα όπλα , που ακόμη και όταν η ζωή φεύγει εμείς πρέπει να λέμε… «ως το τέλος σινεμά»… Πριν ξεκινήσει η προβολή της ταινίας ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και η σύζυγός του έφυγαν για Αθήνα αφού την επόμενη ημέρα θα έπρεπε να βρεθεί στη Ρώμη.     Βιβιάννα Βαρδή